Soja jako pasza dla trzody chlewnej, drobiu i bydła

Soja stanowi oczywiście doskonały materiał paszowy. Skarmiana jest przede wszystkim w formie bogatych w tłuszcze nasion lub makuch sojowych. Znajduje przede wszystkim zastosowanie w hodowli świń i drobiu, ale także bydła i owiec.

Soja jako wartościowa pasza

Soja znajduje m.in. zastosowanie w karmieniu świń, drobiu oraz bydła (Zdjęcie: stock.adobe.com – RGtimeline)

Soja, jak wszystkie bobowate (np. bobik, groch, łubin), jest zasobna w cenne składniki odżywcze. Zaliczają się do nich:

• sucha masa
• popiół surowy
• białko surowe
• tłuszcz surowy
• włókno surowe
• skrobia
• cukier.

Soja zawiera wprawdzie relatywnie mniej skrobi i włókna surowego, ale jest za to bardzo bogata w białko surowe, tłuszcz surowy oraz cukier. Wysoka zawartość tłuszczu może czasami nawet stanowić ograniczenie w możliwościach stosowana soi. Z tego powodu zamiast bogatych w kwasy tłuszczowe całych nasion soi stosuje się makuchy sojowe, które znacznie lepiej nadają się na paszę z uwagi na co najwyżej 10% zwartość tłuszczu.

Jeżeli chodzi o składniki mineralne, to soja w porównaniu do bobiku jest bogatsza w wapń, fosfor oraz potas. Proces przetwarzania nasion sprawia, że parametry te w makuchach lub w śrucie poekstrakcyjnej są nawet jeszcze lepsze.

Soja jako pasza dla świń i drobiu

W przypadku żywienia świń i drobiu soja jest bogatym źródłem białka. Oprócz białka soja dostarcza też dużo energii. Z uwagi na wysoki poziom suchej masy oraz dużą zawartość tłuszczu nasiona soi lub makuchy sojowe są o wiele bardziej energetyczne niż na przykład zboża. W produktach sojowych używanych na pasze znajdują się także substancje antyodżywcze – inhibitory trypsyny, które w jelicie cienkim hamują działanie trypsyny – enzymu rozkładającego białko. Z tego powodu nasiona soi i wytwarzane z nich pasze muszą zostać poddane obróbce termicznej zanim trafią do przewodów pokarmowych zwierząt monogastrycznych, jak np. trzoda chlewna i drób. Wystawienie nasion soi na działanie temperatury umożliwia pozbycie się tych niekorzystnych substancji.

Ponadto w żywieniu świń i drobiu należy uważać na ilości dostarczanych aminokwasów. Chodzi tu przede wszystkim o metioninę, której białko soi zawiera stosunkowo niewiele. Dlatego zaleca się mieszanie makuch sojowych z innymi paszami białkowymi zawierającymi metioninę, np. makuchami słonecznikowymi.

Soja w karmieniu bydła

W skarmianiu bydła opasowego i mlecznego nasiona soi i makuchy sojowe mogą być także stosowane jako źródło białka. Muszą jednak wcześniej zostać poddane obróbce cieplnej.  Jako surowiec wysokobiałkowy są w stanie dobrze pokryć zapotrzebowanie krów mlecznych na białko UDP (białko chronione na poziomie żwacza) i tym samym zagwarantować wysoką wydajność mleczną nawet w skarmianiu ekologicznym.

Nieco problematyczna w przypadku bydła jest wysoka zawartość tłuszczu w nasionach soi, ponieważ zbyt wysokie dzienne spożycie tłuszczu u przeżuwaczy może skutkować problemami trawiennymi. W hodowli bydła mlecznego duże znaczenie ma także zawartość nXP (białka surowego strawnego) w paszy. Jest ono przede wszystkim używane to wytwarzanie energii w mikrobiologicznej syntezie białek w żwaczu. Zawartość strawnego białka surowego w soi, makuchach sojowych i śrucie poekstrakcyjnej jest znacznie wyższa w porównaniu do bobiku.