Wybór stanowiska pod uprawę kukurydzy

Mimo niskich wymagań stanowiskowych kukurydzy należy znaleźć idealne miejsce pod jej uprawę (zdjęcie: stock.adobe.com – Thierry RYO)

Ogólnie rzecz biorąc, kukurydza nie jest bardzo wymagająca pod względem doboru stanowiska. Niemniej jednak, aby określić najbardziej odpowiednie miejsce do uprawy kukurydzy, należy wziąć pod uwagę warunki glebowe, klimatyczne i pogodowe. Istnieją bowiem miejsca, które są mniej odpowiednie lub w ogóle nie nadają się do uprawy tej rośliny. Na przykład gleby, które nie mogą zapewnić odpowiedniego ukorzenienia, ponieważ zaopatrzenie w składniki odżywcze i wodę jest niewystarczające. Nie zaleca się również uprawy na  glebach zwięzłych, które mają tendencję do podmakania, ponieważ na takiej ziemi nie następuje niezbędne, szybkie ocieplenie podłoża w okresie wiosennym.

Idealna gleba pod uprawę kukurydzy

Struktura i jakość gleby

W przypadku uprawy kukurydzy rodzaj gleby ma mniejsze znaczenie. Ważne jest, aby struktura gleby była odpowiednio dobrana i przygotowana. Ponieważ rośliny kukurydzy reagują wrażliwie na zagęszczenie gleby, warunkiem głębokiego ukorzenienia jest równomierna, korzystna struktura gleby. Zapewnia ona dobre zaopatrzenie kukurydzy w wodę i składniki odżywcze. Jest również warunkiem szybkiego ogrzania gleby. Ponieważ kukurydza jako roślina tropikalna otrzebuje ciepła, konieczne jest szybkie ogrzanie gleby wiosną. W takich warunkach można uzyskać szybkie kiełkowanie, wyrównane wschody na polu i szybki rozwój początkowy.

Zbyt duże zagęszczenie gleby powoduje niedobór tlenu. Pojawiają się również problemy związane z erozją i zamulaniem oraz ograniczeniem wzrostu korzeni. Przerwany zostaje także proces podnoszenia się wód gruntowych. Konsekwencją jest niedobór składników odżywczych i towarzyszące mu zahamowanie wzrostu oraz przebarwienia liści. To z kolei nieuchronnie prowadzi do zauważalnej utraty plonów.

Środki zapobiegające zagęszczaniu gleby

• głębokie rozluźnienie podłoża
• odpowiednie koła i opony w maszynach
• zwiększenie zawartości próchnicy przez:
  • uprawę międzyplonów
  • regulację pH
  • nawożenie organiczne

Ponadto ważne jest także, aby wybrać rodzaj gleby o odpowiedniej zawartości składników odżywczych i wody. O ile na przykład gleby lekkie szybciej się nagrzewają, to występują na nich częściej niedobory wody. Z drugiej strony, gleby ciężkie nagrzewają się powoli i mają tendencję do skorupienia. Idealna gleba do udanej uprawy kukurydzy jest:

• niezagęszczona
• luźna
• krucha.

Temperatura i klimat

Osiągnięcie odpowiedniej temperatury w decydujący sposób przyczynia się do niezawodnego wzrostu roślin. Aby umożliwić kiełkowanie, temperatura gleby powinna wynosić co najmniej 8-10°C. Jeśli w fazie rozwoju początkowego temperatura spadnie poniżej 10°C tylko przez kilka dni, ma to swoje konsekwencje w postaci chlorotycznych przebarwień liści i zahamowania wzrostu. Także w fazie od 4. do 6. liścia niskie temperatury są przyczyną stresu roślin. Ponieważ w tym okresie kształtują się podstawowe składniki plonu (np. liczba liści, wiecha, kolba itp.), zbyt niska temperatura prowadzi do zakłócenia prawidłowego rozwoju. Negatywne efekty widać dopiero w późniejszych fazach rozwojowych. Temperatura ok. 30°C jest optymalna dla odpowiednich procesów fizjologicznych.

Brak wody w okresie kwitnienia kukurydzy może prowadzić do ograniczenia wzrostu roślin oraz zakłóceń w wykształcaniu kolb. Obok zbyt niskich temperatur negatywnie na plonowanie wpływa także stres cieplny w połączeniu z niską wilgotnością powietrza w okresie kwitnienia. Prowadzi to do zmniejszenia płodności ziaren pyłku, a nawet do jego sterylności.

Jeśli jesienią wystąpią wczesne przymrozki, wegetacja zostaje zahamowana. Ponieważ oznacza to także zakończenie procesu dojrzewania, rośliny kukurydzy w efekcie zaczynają obumierać.

W związku z tym należy wziąć pod uwagę następujące czynniki lokalizacyjne:

• Prawidłowe zaopatrzenie w składniki odżywcze i adekwatna temperatura w poszczególnych fazach rozwojowych
• Odpowiednio szybkie nagrzewanie się stanowiska wiosną
• Właściwa dostępność wody dzięki wystarczającej sumie opadów w trakcie wegetacji