Dobór odmiany kukurydzy – na co zwrócić uwagę

Przy wyborze odmiany kukurydzy trzeba wziąć pod uwagę wiele kryteriów

Przy wyborze odpowiedniej odmiany kukurydzy należy wziąć pod uwagę wiele kryteriów, z których każde musi być wyważone i zróżnicowane. Wybór odpowiedniej odmiany kukurydzy do uprawy odgrywa bardzo ważną rolę, tylko tak można w pełni wykorzystać potencjał plonotwórczy oraz osiągnąć należytą dojrzałość roślin i tym samym bardzo dobrą jakość zbiorów.

Ponieważ w uprawie kukurydzy elementy agrotechniki takie jak ochrona roślin, mają mniejsze znaczenie niż w innych uprawach, szczególnie ważny jest wybór odmian o odpowiednich cechach odmianowych. Zastosowana odmiana kukurydzy powinna być dostosowana do stanowiska uprawy, warunków klimatycznych i kierunku użytkowania.

Kryteria wyboru odmiany – porównanie pod kątem:

Cechy odmianowe

• termin dojrzałości
• odporność na wyleganie
• niezawodny rozwój początkowy
• wysoka tolerancja na zimno w początkowym okresie rozwoju
• wysoka odporność na niektóre choroby grzybowe (np. zgnilizna korzeni i zgorzel podstawy łodygi)
• niewielka skłonność do krzewienia
• potencjał plonotwórczy

Uwarunkowania stanowiskowe

• tempo nagrzewania gleby wiosną
• suma temperatur w trakcie wegetacji
• zaopatrzenie w składniki odżywcze
• możliwość wjazdu na pole wiosną/jesienią
• dostępność wody
• letnie burze
• presja szkodników i chorób

Charakterystyka gospodarstwa

• wyposażenie
• udział użytków zielonych
• płodozmian
• elastyczność w zakresie terminu zbioru

Charakterystyka odmian o poszczególnych kierunkach użytkowania

Odmiany ziarnowe

Odmiany kukurydzy na ziarno charakteryzują się roślinami o zwartym pokroju, dobrej zdrowotności, niezawodnej stabilności i dobrym wykształcaniem kolb. W przypadku tych odmian kolby powinny szybko oddawać wodę.

Jeżeli poszukuje się odmiany kukurydzy na ziarno do omłotu lub do zastosowania na CCM, należy wybrać odmiany o wysokim plonie ziarna i z gwarancją  terminu dojrzałości omłotowej. Pozwala to nie tylko zminimalizować koszty suszenia, ale także zmniejszyć udział uszkodzonych ziaren. Ponadto ważne są także: odporność na wyleganie, tolerancja warunków stresowych, wysoka zawartość masy suchej w ziarnie i dobre parametry omłotowe. Ponadto silny efekt stay-green umożliwia dosuszenie kolb na żywej roślinie. Również typ kolby decyduje o dojrzałości. Odmiany kukurydzy typu dent dojrzewają pod koniec wegetacji szybciej niż odmiany typu flint i charakteryzują się szybszym oddawaniem wody.

Odmiany kiszonkowe

Kukurydza na kiszonkę może pełnić różne funkcje w zależności od sposobu jej uprawy. Kukurydza kiszonkowa może być  źródłem energii i skrobi. Może być też traktowana jako pasza objętościowa albo być wykorzystana w biogazowniach.

Odmiany kukurydzy na kiszonkę charakteryzują się szybkim rozwojem początkowym roślin, niezawodną stabilnością, niską skłonnością do krzewienia oraz dobrą tolerancją na suszę i niskie temperatury. Dobra odmiana kukurydzy na kiszonkę powinna cechować się wysokim całkowitym plonem suchej masy, wysoką wartością energetyczną suchej masy, a także wysokim plonem ziarna. Dodatkowe właściwości odmiana kukurydzy na kiszonkę to dobra strawność oraz pewne i zdrowe dojrzewanie. Duża elastyczność zbioru pozwala na utrzymanie idealnej zdolności do zakiszania przez dłuższy czas.

Odmiany na biogaz

Kukurydza na biogaz daje duże plony dzięki roślinom o dużym pokroju. Rośliny charakteryzują się wysokim całkowitym plonem suchej masy. Dobra odmiana kukurydzy do produkcji biogazu charakteryzuje się odpowiednią zdolnością do zakiszania oraz wysokim wydajnością metanu.

Przy wyborze odmian należy zwracać uwagę również na wydajność metanu. Przeszłość pokazała, że nie tylko wysoki plon suchej masy jest ważny, równie ważną rolę odgrywa ilość skrobi i energii w plonie. W przypadku odmian średnio późnych i późnych o FAO około 300 i więcej kolby nie zawsze dojrzewają w wystarczającym stopniu, przez co zmniejszona jest ilość magazynowanej w nich skrobi. Wpływa to negatywnie na całkowitą wydajność w żywieniu bydła oraz w produkcji gazu w biogazowniach. Dlatego też wybór późnych odmian kukurydzy nie zawsze jest rozsądny. Na terenach o mniej korzystnych warunkach klimatycznych (np. wysoko położonych lub z możliwymi wiosennymi i jesiennymi przymrozkami) należy wziąć pod uwagę odmiany wcześniejsze.